导图社区 足阳明胃经
足阳明胃经的循行、命名由来、定位、主治、歌诀。
编辑于2022-02-28 23:20:42足阳明胃经
承泣
命名由来
承,承受。泣,泪水,常为泪水之承受处。穴当眼眶下缘正中,与承浆同义。
定位
在面部, 瞳孔直下,当眼球与眶下缘之间。
主治
(1)目赤肿痛,流泪,夜盲,近视, 眼睑瞤动等目疾。(2)口眼喎斜,面肌痉挛。
操作
紧靠眶下缘缓慢直刺 0.5~1.5 寸, 不宜提插捻转,以防刺破血管引起血肿, 出针时按压针孔片刻,以防出血。禁灸。
四白
命名由来
四,四方,四野之意。白,光明,洁白。谓目病取此则四顾皆光明洁白也。
定位
在面部, 瞳孔直下,当眶下孔凹陷处
主治
(1)目赤痛痒,迎风流泪,目翳, 眼睑瞤动等眼部病证。(2)口眼喎斜,面痛,面肌痉挛等面部病证。(3)头面疼痛,眩晕。
操作
直刺或微向上斜刺0.3-0.5寸,不可深刺,以免伤及眼球,不可过度提插捻转。
巨髎
命名由来
巨,大也。髎:近骨的孔隙。穴在上颚骨与颧骨交接之巨大空隙中,泛指为面部髎孔之巨大者。
定位
在面 部,瞳孔直下,平鼻翼下缘外,当鼻唇沟 外侧。
主治
口眼喎斜,眼睑瞤动,鼻衄,齿痛,面痛,唇颊肿等局部五官病证
操作
直刺 0.3~0.6 寸;
地仓
命名由来
地,指土地所产之谷物。仓,仓禀,仓库。意为口腔犹如谷物仓库的组成部分。地仓者,合五谷之味与脏腑之官而言也
定位
在面部,口角外侧,上直瞳孔。
主治
口眼喎斜,口角瞤动,唇缓 不收.,齿痛,流泪。
操作
直刺 0.2 寸,或向颊车方向平 刺 0.5~0.8 寸;
大迎
命名由来
大,指大气,大有。迎,迎接。大迎,古骨名。指其可以迎受先后天之气与居于大迎骨之处也。穴居头面为足阳明之脉,可以迎受先后天盛大丰有之气以养人也。下颔骨古称大迎骨,穴处之动脉也称为大迎脉。面此处之穴也称为大迎穴
定位
在下颌角 前方,咬肌附着部的前缘,当面动脉搏动 处。
主治
牙关紧闭,齿痛,颊肿,面 肿,口喎,面瘫,唇吻瞤动。
操作
避开动脉,斜刺或平刺0.3-0.5寸
颊车
命名由来
颊,面颊,此处指上颔骨。车车轮,指下颔骨。颊车,即下颔关节可以转动之处。颊和辅是单指上颔骨,车是单指下颔骨。而颊车穴则是以下颔骨可以转动处而命名。
定位
在面颊部,下颌 角前上方约一横指,当咀嚼时咬肌隆起, 按之凹陷处。
主治
口眼喎斜,面肌痉挛,齿痛,颊肿,牙关紧闭等局部病证
操作
直刺 0.3~0.4 寸,或向地仓方向 斜刺 0.5~0.7 寸;
下关
命名由来
下,上之对。关,机关,关节。穴在下颔关节颧弓下方,与上关互相对峙。
定位
在面部耳前,当颧 弓与下颌切迹所形成的凹陷中。
主治
(1)牙关紧闭,下颌疼痛,齿痛, 面痛,口眼喎斜等面口病证(2)耳鸣,耳聋,聤耳等耳疾。
操作
直刺 0.3~0.5 寸;
头维
命名由来
头,头部。维(四角为维),隅(方也,角也)角,维系,维护。谓穴居头之隅角,是维系头冠之处,并可维护头部及四肢之阳气也。头维为头角,是维系头冠之处。头维可以维护诸阳。头维为足阳明脉气之所发,又为足阳明、少阳、阳维之会。四肢阳气不足诸病,取之自有维护之效矣。
定位
在头侧面,当额角 发际上 0.5 寸,头正中线旁开 4.5 寸
主治
头痛,目眩,目赤肿痛, 迎风流泪,眼睑瞤动,视物不明等头目病证
操作
向下或向后,平刺 0.5~1寸。
人迎
命名由来
人,指人体与生命。迎,迎接。又为接受之意。谓喉结两旁之动脉,可以迎受天地五脏之气以养人也。人迎、寸口、趺阳三大动脉,在中医脉诊居于重要地位。人迎者,胃脉也。
定位
在颈部,结喉旁, 当胸锁乳突肌前缘,颈总动脉搏动处。
主治
(1)咽喉肿痛。(2)饮食难下。(3)高血压,头痛眩晕。(4)胸满喘息。(5)瘿气,瘰疬。
操作
避开动脉直刺 0.3~0.8 寸;不宜灸。
水突
命名由来
水,指水谷之气。突,指穿凿成的洞穴。意为穴乃阳明水谷之气穿突而出之处也。穴为通达地气的水突,与吞吐天气的天突可以互观。
定位
在颈部,胸锁 乳突肌的前缘,当人迎与气舍连线的中点。
主治
(1)咳逆上气,喘息不得卧(2)咽喉肿痛,失音(3)呃逆(4)瘰疬,瘿瘤
操作
直刺 0.3~0.8 寸;
气舍
命名由来
气,指呼吸之气。舍,可以居住安息之处。意为呼吸出入之气在此可以停留也。穴在喉咙之旁,犹如气之舍室也。
定位
在颈部,当锁骨内侧端的上缘,胸锁乳突肌的胸骨头与锁骨头之间。
主治
(1)咽喉肿痛。(2)喘息,呃逆。(3)颈项强痛。(4)瘿气,瘰疬。
操作
直刺 0.3~0.5 寸;
缺盆
命名由来
缺,空缺。盆,阔口盛器。缺盆,古解剖名。指其位于缺盆处也。缺乃空缺与空虚之处,与列缺之意有别。缺盆可理解为有如无盖之盆。锁骨上窝正如盆之无盖,空虚如缺。
定位
在锁骨上窝中央, 距前正中线 4 寸。
主治
(1)咳嗽,气喘,缺盆中痛,咽喉肿痛等肺系病证。(2)瘰疬。
操作
直刺 0.3~0.5 寸(不可深刺以防 刺伤胸膜引起气胸);可灸
气户
命名由来
气,呼吸之气。户,出入居住与谨护闭塞之处。呼吸之气经此可以出入停留,居住藏护也。穴名与穴用,均与气舍相同
定位
在胸部,当锁骨中点下缘, 距前正中线 4 寸。
主治
咳嗽,气喘,呃逆,胸痛,胸胁支满等胸肺病证
操作
斜刺或平刺0.5-0.8寸;可灸
库房
命名由来
库,仓库。房,房室。指穴在胸旁,有如肺气之仓库。穴在玉堂、紫宫之外旁,正当肺气储积之处也。
定位
在胸部,当第一肋间隙, 距前正中线 4 寸。
主治
咳嗽、气喘、咳唾脓血、胸胁胀痛等胸肺病证
操作
斜刺或平刺0.5-0.8寸;可灸
屋翳
命名由来
屋,覆盖。翳,掩蔽。指穴当覆蔽胸部之处也。穴当防胸之要地,故名。
定位
在胸部,当第二肋间隙,距 前正中线 4 寸。
主治
(1)咳嗽,气逆,咳唾脓血,胸胁胀满。(2)支气管炎,支气管哮喘,胸膜炎。(3)肋间神经痛。(4)乳痈、乳癖等乳疾。
操作
向内斜刺 0.5~0.8 寸;
膺窗
命名由来
膺,前胸。当胸之衣称为膺服,又是壅塞之意。窗,屋上通风采光的洞口。谓穴能开通胸膺的壅塞与位于膺服之边缘也。锁下乳上曰膺。胸膺壅窒不舒诸病,取之则气可通畅也。
定位
当第三肋间隙,前正中 线旁开 4 寸。
主治
(1)咳嗽,气喘,胸胁胀满。(2)乳痈。
操作
直刺 0.2~0.4 寸,或向任脉方向 斜刺 0.5~0.8 寸;
乳中
命名由来
乳,指乳头。中,指中央。穴当乳头之正中,故名。
定位
在胸部,当第四肋间隙,乳头中央,距正中线 4 寸
操作
不针不灸,只作胸部取穴定位 标准。
乳根
命名由来
乳,指乳房。根,指根底。穴当乳房之根底部,故名
定位
在胸部,当乳头直下,乳 房根部,第五肋间隙,距前正中线 4 寸。
主治
(1)乳痈,乳癖,乳少。(2)胸痛。(3)咳嗽,气喘,呃逆。(4)呃逆。
操作
斜刺 0.5~0.8 寸;
不容
命名由来
不,不能,不可。容,容纳,包容。谓其可治胃不能容诸病也。用于呕吐反胃、腹满痃癖诸病,则不容者又将能容矣
定位
在上腹部,当脐上 6 寸, 距前正中线 2 寸。
主治
呕吐,胃痛,腹胀,食欲不振。
操作
直刺 0.5~0.8寸;过饱者禁针,肝脾大者右侧慎针或禁针,不宜做大幅度提插。
承满
命名由来
承,承担,承受。满,饱满,充满。承满者,上腹可以承受饱满之处,且可用以消除胀满也。上腹本可承受饱满,但过满又将不能承担,且有承担消除胀满之责也。与不容上下连属,可以互参
定位
在上腹部,当脐中上 5 寸, 距前正中线 2 寸。
主治
(1)胃痛,呕吐,食欲不振,吐血(2)腹胀,肠鸣(3)胁下坚满。
操作
直刺 0.8~1寸;过饱者禁针,肝脾大者右侧慎针或禁针,不宜做大幅度提插。
梁门
命名由来
梁,通梁。门,出入通达之处。梁门,战国古地名。借喻为五谷入胃所由之路,且可治伏梁病也。穴在承满之下方,正为粮谷下行之门户。又,伏梁,病名。深藏为伏,梁为梁木(屋梁)。谓心下脐上藏有形如梁木之硬块。此为治心下痞满积聚之伏梁病的常用穴,既为五谷入胃之通路,且可消胀化食也
定位
在上腹部,当脐中上 4 寸, 距前正中线 2 寸
主治
(1)胃痛,呕吐,食欲不振。(2)腹胀,大便溏薄。
操作
直刺 0.8~1寸;过饱者禁针,肝脾大者右侧慎针或禁针,不宜做大幅度提插。
关门
命名由来
关,指关藏,关闭。门,出入通达之处。指其为纳谷与收藏水谷之门户。穴居胃底,为胃之关。又可治完谷不化、大肠滑泄诸病。关门之名具双重意义
定位
在上腹部,当脐中上 3 寸, 距前正中线 2 寸。
主治
(1)腹痛,腹胀肠鸣,泄泻,食欲不振。(2)水肿。
操作
直刺 0.8~1.2 寸;
太乙
命名由来
太乙,象天地混沌之气;又神名,星名,地名。此处以穴位之所在,及其功能与大肠之形象而言。穴居天枢之上方,天地之气至此尚未分明,胃肠之清浊在此亦未分清,有太乙之象也。自有安神定惊、主癫疾狂走诸疾矣。象大肠之盘曲。太,大也。乙,盘曲之象也。与其能治大肠诸病有关
定位
在上腹部,当脐中上 2 寸, 距前正中线 2 寸。
主治
(1)腹痛,腹胀。(2)心烦,癫狂等神志疾患。
操作
直刺 0.8~1.2 寸;
历兑 井穴
命名由来
厉,疾速状;古称衣带之下垂者亦名厉;又风名;又为安息之意。兑,即孔穴。指穴当奔走跳跃不可缺少之处,且与衣带垂着处相当,有治风及安神之功。厉为踊起与疾飞之意。足部若缺少次趾,则疾走驰骋均将有碍。厉为衣带垂着之处。古之衣带垂及足尖,穴当其处,故亦为解。厉为神志安宁之意。厉兑为安神治魇之名穴,亦能治中恶尸厥,于义亦通
定位
在足第二趾末节外侧,距趾甲角 0.1 寸(指寸)。
主治
(1)面肿,口喎,齿痛,鼻衄,咽喉肿痛等实热性五官病证。(2)胸腹胀满。(3)热病。(4)多梦,癫狂等神志病。
操作
浅刺0.1寸;
内庭 荥穴
命名由来
内,内里,内方;又同枘,同纳。枘是卯眼,凿是榫头,卯眼与榫头的关系称为凿枘。庭,庭堂,亦处所之意。指穴在跖趾关节形如凿枘之隐蔽处。跖趾关节凹陷如枘,趾骨如凿,穴在形如凿枘于枘之处也
定位
在足背, 当二、三趾间,趾蹼缘后方赤白肉际处。
主治
(1)齿痛,口喎,喉痹,鼻衄,咽喉肿痛等五官热性病证(2)胃痛吐酸,腹痛,腹胀,痢疾,泄泻等胃肠病证(3)热病(4)足背肿痛
操作
直刺或斜刺 0.5~0.8 寸;
陷谷 输穴
命名由来
陷,陷阱,自高而下亦谓之陷。谷,山洼无水之地,又肌肉之结合处即古之所谓“肉之大会”亦称为谷。指经气自高而下如入于谷,及能治水病也。经气自高处之冲阳而走向第二、三跖趾关节如阱如谷之处,陷谷之名至为恰当。穴对水病有效,亦可参证
定位
在足背, 当第二、三跖骨结合部前方凹陷处。
主治
(1)面目浮肿,水肿等水液输布失常性疾患。(2)肠鸣腹泻。(3)足背肿痛。(4)目赤肿痛,热病。
操作
避开动脉,直刺 0.3~0.5 寸;
冲阳 原穴
命名由来
冲,冲要,冲动。阳,指足背,在上。穴当定背最高处,且位于太冲之上方。太冲莫误作冲阳,动脉还居后上方
定位
在足背最高处,当拇长伸肌腱与趾长伸肌腱之间, 足背动脉搏动处。
主治
(1)口眼喎斜,面肿,齿痛。(2)癫狂痫。(3)胃痛。(4)足痿无力。
操作
避开动脉,直刺 0.3~0.5 寸;
解溪 经穴
命名由来
解,指分解,缓解。溪,是山洼流水之沟;又筋膜之连接处,即古之所谓“肉之小会”。泛指阳经阳部之凹陷处也。穴在骨解之中,能治足踝骨节缓解诸病。关节间隙在《内经》中常称为“骨解”或“节解”。穴当踝关节大节解之中,因其所在及功用而得名
定位
在足背与小腿交界处的横纹中央凹陷中, 当拇长伸肌腱与趾长伸肌腱之间。
主治
(1)下肢痿痹,脚背肿痛,踝关节病,足下垂。(2)头痛,眩晕,面赤目赤。(3)癫狂。(4)腹胀,便秘,胃热谵语。
操作
直刺 0.5~1 寸;
丰隆 络穴
命名由来
丰隆,丰盛之意,又雷神名,又云师名。象地气升发,万物丰隆及小腿前方之肌肉高大丰满也。丰隆是雷和云的意思。此为足太阴、阳明之络穴,正有地气丰隆、云雷所生之义。丰隆是肌肉丰满的意思。穴在小腿前方肌肉丰满高大处,正丰隆之象也
定位
在小 腿前外侧,当外踝尖上 8 寸,条口外,距 胫骨前缘二横指(中指)。
主治
(1)咳嗽,痰多等痰饮病证。(2)哮喘,胸痛,头痛,眩晕,咽喉肿痛。(3)下肢痿痹。(4)呕吐,便秘。(5)癫狂痫证。
操作
直刺 1~1.5 寸;
下巨虚 小肠下合穴
命名由来
定位
在小 腿前外侧,当犊鼻下 9 寸,距胫骨前缘一 横指(中指)。
主治
(1)小腹痛,腰背痛引睾丸。(2)下肢痿痹。(3)乳痈。(4)泄泻,大便脓血。
操作
直刺 1~1.5 寸;
条口
命名由来
条,指条风,即东北风。口,同孔,空也,条口,乃治疗下肢风病之孔穴也。条口者,乃治风之孔穴也。谓小腿前缘狭长如条,形如刀口。穴在其处,因而得名
定位
在小腿前外侧,当犊鼻下 8 寸,距胫骨前缘一 横指(中指)。
主治
(1)下肢痿痹,下肢冷痛。(2)肩臂不得举。(3)脘腹疼痛。(4)跗肿,转筋。
操作
直刺 1~1.5 寸;
上巨虚 大肠下合穴
命名由来
上,相对于下而言。巨,巨大。虚,空虚。巨虚,马名,指穴在胫骨外缘之巨大空软处,并象腿之善走。取之巨虚者举足。以在胻骨外侧,故名为廉。与手之上下廉可以互参
定位
在小腿前外侧,当犊鼻下 6 寸,距胫骨前缘一 横指(中指)
主治
(1)腹痛,腹胀,痢疾,便秘, 肠痈。(2)下肢痿痹。(3)脚气。
操作
直刺 1~2 寸;
足三里 合穴 胃下合穴
命名由来
足,指下肢,相对于手而言。三里,指长度及人身上中下三部之里。以其与外膝眼的距离及通乎三焦之里而言。三里,主要是指三寸。又与手阳明之三里上下相应,对三焦在里诸病无所不包,可以互观
定位
在小腿前外侧,当犊鼻下 3 寸,距胫骨前缘一 横指。
主治
(1)胃痛,呕吐,腹胀,肠鸣, 消化不良,泄泻,便秘,痢疾,疳积等胃肠病证。(2)下肢痿痹,下肢不遂。(3)癫狂等神志病证。(4)乳痈、肠痈等外科疾患。(5)心悸,气短,虚劳赢瘦本穴有强壮作用,为保健要穴。
操作
直刺 1~2 寸;
犊鼻
命名由来
犊,小牛。鼻,口鼻。膝盖形如牛鼻,穴在膝眼中
定位
在膝部,髌骨 与髌韧带外侧凹陷中。
主治
(1)膝关节肿痛、屈伸不利,下肢麻痹。(2)脚气。
操作
稍向髌韧带内方斜刺 0.5~1寸;
梁丘 郄穴
命名由来
梁,指梁食,参梁门条。丘,丘陵。梁丘,春秋古地名。胃为仓癝之官,此为胃之郄穴,譬如梁谷积聚之丘陵也
定位
屈膝, 在大腿前面,当髂前上棘与髌底外侧的连 线上,髌底上 2 寸。
主治
(1)膝关节肿痛、屈伸不利,下肢不遂(2)急性胃痛,乳痈,乳痛
操作
直刺 0.5~0.8 寸;
阴市
命名由来
阴,指人体的前阴部。巿,遮蔽阴部的短裳。穴约当巿的下缘。上古遮蔽阴部的短裳谓之巿fu。今皆以阴巿为“阴市(shi)”,传抄讹误,由来已久矣
定位
在大腿前面。当髂前上棘与髌底外侧端的连线 上,髌底上 3 寸。
主治
(1)膝关节痛。(2)下肢屈伸不利,腰痛,下肢不遂。(3)寒疝。(4)腹胀,腹痛。
操作
直刺 1~1.5 寸;
伏兔
命名由来
伏,俯伏。兔,兽名。指穴处状如俯伏之兔。股前方肌肉丰厚,形如兔伏
定位
在大腿前面,当髂前上棘与髌底外侧端的连线 上,髌底上 6 寸。
主治
(1)腰膝冷痛。(2)下肢麻痹。(3)疝气,脚气。
操作
直刺 1~2寸;
髀关
命名由来
髀,指股部及下肢。关,机关。指穴处乃下肢运动之机关也。穴对下肢拘挛疼痛诸病均可有效
定位
在大腿前面,当 髂前上棘与髌底外侧端的连线上,屈股时, 平会阴,居缝匠肌外侧凹陷处。
主治
(1)髀股痿痹,下肢不遂。(2)腰腿疼痛,腹痛。(3)筋急拘挛,屈伸不利。
操作
直刺 1~2寸;
气冲
命名由来
气,指下腹阻胀之气。冲,指冲动,上冲,能主腹有逆气上冲及妊娠子气上攻诸病
定位
在腹股沟稍上方,当脐中 下 5 寸,距前正中线 2 寸。
主治
(1)少腹痛,肠鸣,腹股沟疼痛。(2)疝气,外阴肿痛,阴痉中痛,阳痿,月经不调。
操作
直刺 0.5~1寸;不宜灸(《针灸甲乙 经》说:“禁不可灸,灸之不幸,不得息。
归来
命名由来
归来,是返回的意思。对卵缩和阴下脱诸病,有促使恢复的作用。穴主少腹奔豚,卵上入腹引茎中痛、七疝、阴挺诸病。归来者,能使不归之气,移位之丸,返回本位之意也
定位
在下腹部,当脐中下 4 寸, 距前正中线 2 寸。
主治
(1)少腹疼痛, 小便不利,疝气。(2)闭经,痛经,白带,阴挺,茎中痛。
操作
直刺 1~1.5 寸。可灸
水道
命名由来
水,水液,水津。道,大道,道理,道路,通道。指水德乃长养万物之大道,与穴效能行水利尿而言。水道既为水之大道与道理,亦为水之道路和通路,下焦为水道之所出,穴下为输尿管之所过,功能治三焦热结、小便不利。水道之名,义更浅显
定位
在下腹部,当脐中下 3 寸, 距前正中线 2 寸。
主治
(1)小腹胀满,腹痛,小便不利等水液输布排泄失常性疾患。(2)痛经,不孕等妇科疾患。(3)疝气。
操作
直刺 1~1.5 寸。可灸
大巨
命名由来
大,饱满充实之意。巨,同钜,富也。大巨者,象腹壁之丰满光泽,而内容又复钜富也。穴在腹壁最高最大充实而有光辉之处,其所包裹者至为丰富珍贵,有如巨大之仓库。下腹实为巨大之粮仓,大巨之名也可与此有关
定位
在下腹部,当脐中下 2 寸, 距前正中线 2 寸。
主治
(1)小腹胀满,小便不利等水液输布排泄失常性疾患。(2)遗精,早泄。(3)惊悸不眠。(4)疝气。
操作
直刺 1~1.5 寸。可灸
外陵
命名由来
外,指身体的表面。陵,隆起的丘陵。外陵,为腹壁内虚外实的象。外陵者,腹壁丰满隆起,有如地面之丘陵,相对于腹中之空匮而言也
定位
在下腹部,当脐中下 1 寸, 距前正中线 2 寸。
主治
(1)腹痛,疝气。(2)痛经。
操作
直刺 1~1.5 寸。可灸
天枢 大肠之募穴
命名由来
天,天地,此指人之上下半身而言。枢,枢机,枢纽。喻穴居人身上下枢要之处也。天枢,本为北斗第一星,此借喻为天地之枢机。与其外侧之大横,可以互观
定位
在腹中部,距脐中 2 寸。
主治
(1)腹痛,腹胀,肠鸣泄泻,痢疾,便秘,肠痈等。(2)热病,疝气,水肿,月经不调,痛经。
操作
直刺 1~1.5 寸。可灸
滑肉门
命名由来
滑,光滑,滑利,滑动。肉,肌肉。门,通往与指向之意。意为此乃通向腹腔滑肉之处。肠居腹内,最为光滑,滑利和易于滑动,故可以滑肉目之,且穴对肠病为有效也。又可治舌病,舌亦滑肉之类也
定位
在上腹部,当脐中上 1 寸, 距前正中线 2 寸。
主治
(1)呕吐,腹胀,腹泻。(2)癫狂。
操作
直刺 0.8~1.2 寸;
主要病候: 肠鸣腹胀、水肿、胃痛、呕吐或消谷善饥、 口渴、咽喉肿痛,鼻衄、胸及膝髌等本经 循行部位疼痛、热病、发狂等症。
歌诀: 四十五穴足阳明,承泣四白巨髎经,地仓大迎颊车对,下关头维和人迎 水突气舍连缺盆,气户库房屋翳屯,唐窗乳中连乳根,不容承满梁门起 关门太乙滑肉门,天枢外陵大巨存,水道归来气冲穴,髀关伏兔走阴市 梁丘犊鼻足三里。上巨虚连条口位,下巨虚跳上丰隆,解溪冲阳陷谷中 下行内庭厉兑穴,大趾次趾之端终 三足阳明是胃经,起于头面向下行。承泣眼眶边缘下,四白目下一寸匀 巨髎鼻旁直瞳子,地仓吻旁四分零,大迎颌前寸三陷,颊车耳下曲颊临 下关耳前扪动脉,头维四五傍神庭,人迎结喉旁寸五,水突迎下大筋凭 直下气舍平天突,缺盆锁骨陷凹寻,气户锁下一肋上,相去中行四寸评 库房屋翳膺窗接,都隔一助乳中停,乳根乳下一肋处。胸部各穴君顺明 不容巨阙旁二寸,其下承满与梁门,关门太乙滑肉门,天枢脐旁二寸平 外陵大巨水道穴,归来气冲曲骨临,诸穴相隔皆一寸,俱距中行二寸程 髀关膝上交分取,伏兔膝上起肉形。阴市膝上方三寸,梁丘膝上二寸呈 膑外下陷是犊鼻,膝下三寸三里迎,膝下六寸上巨虚,膝下八寸条口行 再下一寸下巨虚。踝上八寸丰隆盈,解溪跗上系鞋外,冲阳跗上五寸明 陷谷庭后二寸取,次趾外侧是内庭,厉兑次趾外甲角,四十五穴顺记清
主治概要: 1胃肠病。 食欲不振,胃痛,呕吐,噎膈,腹胀,泄泻,痢疾,便秘等 2.头面五官病。 目赤痛痒,目翳,眼瞤动,鼻衄,齿痛,耳病 3.神志病。 癫狂 4.热病。 热病汗出 5.经循行部位的其他病证。 下肢痿痹,转筋,腰膝冷痛、半身不遂
病候: 是动则病:洒洒振寒,善 伸,数欠,颜黑,病至则恶人与火,闻木 声则惕然而惊,心欲动,独闭户塞牖而处:甚则欲上高而歌,弃衣而走:贲响腹胀, 是为骭厥。是主血所生病者:狂,疟,温 淫,汗出,鼽衄,口喎,唇胗,颈肿,喉 痹,大腹水肿,膝髌肿痛;循膺、乳、气 街、股、伏兔、骭外廉、足跗上皆痛,中 指不用。 气盛,则身以前皆热,其有余于胃,则消 谷善饥,溺色黄;气不足,则身以前皆寒 粟,胃中寒则胀满。
循行: 胃足阳明之脉: 起于鼻,交頞中,旁约太阳之脉,下循鼻 外,入上齿中,还出挟口,环唇,下交承 浆,却循颐后下廉,出大迎,循颊车,上 耳前,过客主人,循发际,至额颅。 其支者:从大迎前,下人迎,循喉咙,入 缺盆,下膈,属胃,络脾。 其直者:从缺盆下乳内廉,下挟脐,入气 街中。 其支者:起于胃下口,循腹里,下至气街 中而合。---以下髀关,抵伏兔,下入膝膑 中,下循胫外廉,下足跗,入中指内间。 其支者:下膝三寸而别,以下入中指外间。 其支者:别跗上,入大指间,出其端。